Το Linux είναι ο πυρήνας ενός κλώνου του Unix, γραμμένος από το μηδέν από τον Linus Torvalds, με βοήθεια από μία διάσπαρτη ομάδα hackers από το Internet. Σήμερα όταν λέμε Linux, εννοούμε πλέον όλο το λειτουργικό σύστημα. To Linux τείνει να έχει POSIX συμβατότητα, και έχει όλες τις ευκολίες που θα περίμενε κανείς σε ένα μοντέρνο πλήρως εξοπλισμένο Unix, συμπεριλαμβανομένων:
(Βλ. ports )
( Ιδιαιτερότητα του Linux είναι ότι δεν είναι εμπορικό προϊόν και μπορεί να διανεμηθεί (αντιγραφεί) εύκολα. Το Linux διανέμεται με βάση την άδεια αντιγραφής κατά GNU (GPL, General Public License). (βλ. 1.6 και http://www.cs.pdx.edu/ trent/gnu/ ) )
Για περισσότερες πληροφορίες γενικά για το Linux (βλ. 2.Χ)
Το Linux έχει GCC (μεταγλωττιστής για C++), Emacs (Επεξεργαστής κειμένου), X-Windows (GUI), όλα τα συνηθισμένα εργαλεία του Unix, TCP/IP (SLIP,PPP), και εκατοντάδες εφαρμογές για UNIX που έχουν μεταγλωττιστεί ή μεταφερθεί.
Οι εφαρμογές που υπάρχουν καλύπτουν και τις πιο ειδικές ανάγκες, όπως:
Όμως οι δυνατότητες δεν σταματούν εδώ. Το Linux μπορεί να τρέχει εφαρμογές άλλων λειτουργικών, και μάλιστα με μεγάλη αξιοπιστία:
Υπάρχει ένας πολύ καλός εξομοιωτής του DOS, το DOSEMU ( tsx-11.mit.edu/pub/linux/ALPHA/dosemu), που μπορεί να τρέξει το DOS και τις πιο πολλές εφαρμογές του. Μπορεί να τρέξει και Windows 3.1 σε enhanced mode.
Ένας εξομοιωτής iBCS2 (Intel Binary Compatibility Standard) για SVR4 ELF και SVR3.2 COFF εκτελέσιμα, βρίσκεται στα τελευταία στάδια ανάπτυξης. (βλ. tsx-11.mit.edu/pub/linux/BETA/ibcs2/README).
Το WINE (WINdows Emulator) είναι εξομοιωτής για Windows εφαρμογές. Είναι freeware, αλλά δεν έχει αποδώσει ακόμα κάποιο καλό αποτέλεσμα. Το WABI της SUN κάνει ακριβώς το ίδιο, όμως τα καταφέρνει πολύ καλύτερα. Τρέχει σχεδόν όλες τις εφαρμογές των Windows, ανάμεσά τους το MS-Office, CorelDraw, Video/Audio players, κλπ. Στοιχίζει όμως 199$, γιατί είναι εμπορικό προϊόν.
Μερικά εμπορικά προϊόντα που υπάρχουν για το Linux είναι:
Χρειάζεται τουλάχιστον 386 με 2MB RAM και έναν οδηγό εύκαμπτης δισκέτας, για μία απλή δοκιμή. Για μια κανονική εγκατάσταση χρειάζονται 4ΜΒ RAM, ενώ για να δουλέψει κανείς με Xwindows 8ΜΒ. Ένας σκληρός δίσκος με χώρο 10ΜΒ/300ΜΒ/600ΜΒ (minimum/typical/enough) είναι απαραίτητος. Προτείνεται ένα σύστημα Pentium με 32mb, για απρόσκοπτη απόδοση.
Οι τοπικοί δίαυλοι VESA και PCI έχουν πλήρη υποστήριξη.
MCA (Δίαυλος της IBM) και οι ESDI σκληροί δίσκοι τις πιο πολλές φορές υποστηρίζονται. Για περισσότερες πληροφορίες δείτε: http://glycerine.itsmm.uni.edu/mca.
Το Linux σε συνδυασμό με τα Xwindows, τρέχει στην πλειοψηφία φορητών υπολογιστών. Δείτε σχετικά: http://www.cs.utexas.edu/users/kharker/linux-laptop/.
Για να δείτε αναλυτικά αν το υλικό σας (κάρτα γραφικών, δικτύου, ελεγκτές
σκληρών δίσκων, κάρτα ήχου) υποστηρίζεται, κοιτάξτε το
INFO-SHEET
και το Hardware-HOWTO
(Βλ.
howtoetc
)
Υπάρχει μία μεταφορά του λειτουργικού στον 8086 με το όνομα: Embeddable Linux Kernel Subset (ELKS). Αυτό είναι ένα 16μπιτο υποσύνολο του Linux, για να χρησιμοποιηθεί σε ειδικές εφαρμογές. Φυσικά αυτή η έκδοση, ποτέ δεν θα υποστηρίξει προστατευμένη μνήμη ή preemptitive multitasking. Βλ. http://www.linux.org.uk/Linux8086.html.
Νέες εκδόσεις του Linux υποστηρίζουν και πολυεπεξεργαστικά συστήματα (SMP).
Για περισσότερες πληροφορίες δείτε το αρχείο Documentation/smp.tex
,
στον πηγαίο κώδικα του πυρήνα /usr/src/linux.
Υπάρχει port (beta) για τον 68000 (χρησιμοποιείται από Amiga, Atari), με Xserver. Υπάρχει σχετική λίστα. Το FAQ, ftp και σελίδα για πιο πολλές πληροφορίες είναι: ftp.uni-erlangen.de/pub/Linux/680x0/FAQ ftp.phil.uni-sb.de/pub/atari/linux-68k
( http://pfah.informatik.uni-kl.de:8000/pers/jmayer/linux68k-faq http://www-users.informatik.rwth-aachen.de/ hn/linux68k.html )
Το Linux σε PowerPC, απέκτησε πρόσφατα δικό του κόμβο στο Internet: http://www.linuxppc.org Οτιδήποτε αφορά τον PowerPC θα το βρείτε στο ftp site: ftp.linuxppc.org/linuxppc.
Η Apple και το OSF συνεργάζονται για την μεταφορά του Linux, βασιζόμενοι στο OSF και Mach microkernel. Βλ. http://www.mklinux.apple.com.
Ο πολλά υποσχόμενος Alpha (64-bit DEC Alpha/AXP) έχει ήδη το Linux: http://www.azstarnet.com/~axplinux/. Υπάρχει και λίστα στο vger.rutgers.edu.
Ο Ralf Baechle εργάζεται για μεταφορά σε MIPS (R4600 σε Deskstation Tyne). Το FAQ είναι στο ftp.fnet.fr/linux-mips και ftp://ftp.linux.sgi.com/pub/mips-linux. Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να επικοινωνήσουν στο < linux@waldorf-gmbh.de>.
( There is also a MIPS channel on the Linux Activists mailserver and a linux-mips mailing list. (See `` What mailing lists are there? '') )
Η οικογένεια των ARM (Acorn A5000, Acorn Risc PC) έχει δύο projects αυτήν την στιγμή σε εξέλιξη, ένα για ARM3 (Acorn A5000, με υποστήριξη οδηγών για 82710/11) και ένα για ARM610 (για Acorn Risc PC). Όσοι μπορούν να συνεισφέρουν ας επικοινωνήσουν με τον Martin Ebourne < mje@soton.ac.uk>.
Υπάρχει σαν ομάδα συζητήσεων το comp.sys.acorn.misc
FAQ: ftp.ecs.soton.ac.uk/pub/armlinux/FAQs/general-faq
και homepage: http://whirligig.ecs.soton.ac.uk/~rmk92/armlinux.html.
Ο David Miller ασχολείται με μεταφορά σε Sparc. Όσοι ενδιαφέρονται και μπορούν να βοηθήσουν, ας επικοινωνήσουν με το < davem@caip.rutgers.edu>.
10Mb είναι το κάτω φράγμα για μια εγκατάσταση, η οποία δεν περιλαμβάνει εφαρμογές. Σε 80Mb μπορεί να χωρέσει ίσα-ίσα μία εγκατάσταση με Xwindows. Σε 250Mb είναι μία καλή επιλογή πρώτη φορά. Περιλαμβάνει τυπικές εφαρμογές. 500Mb είναι απαραίτητα για ένα κανονικό σύστημα με 1 χρήστη. Εάν υπάρχουν από την πρώτη στιγμή, μην λυπηθείτε να τα διαθέσετε.
Τα πνευματικά δικαιώματα (copyright) για τον πυρήνα του Linux, ανήκουν στον Linus Torvalds, που καθόρισε ότι είναι υπό το GPL. Αυτό με απλά λόγια σημαίνει ότι είναι ελεύθερη η αντιγραφή, μετατροπή ή διανομή του κώδικα, αλλά δεν είναι δυνατή η προσθήκη άλλων περιορισμών διανομής, και είναι υποχρεωτική η παροχή του νέου πηγαίου κώδικα. Το Linux ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ public domain, EINAI GPLed. Βλ. σχετικά το Copyright FAQ, ftp://rtfm.mit.edu/pub/usenet/news.answers/law/copyright, for details.
Επακριβείς λεπτομέρειες υπάρχουν στο αρχείο COPYING
στα Linux kernel
sources (/usr/src/linux).
Η άδεια χρήσης για τα προγράμματα που υπάρχουν στις εγκαταστάσεις με Linux, μπορεί να είναι διαφορετική. Ο περισσότερος κώδικας όμως, είναι υπό το GNU Project της Free Software Foundation, και είναι επίσης με άδεια GPL.
(
Note that discussion about the merits or otherwise of the GPL should
be posted to gnu.misc.discuss
and not to the
comp.os.linux
groups.
)